Yahtzee®

Dobbelspel Yahtzee

Yahtzee is een geregistreerde handelsnaam van een populair dobbelspel, oorspronkelijk uitgebracht door Milton Bradley (MB), nu eigendom van Hasbro. Het spel wordt gespeeld met 5 dobbelstenen en een scoreblok. Elke speler gooit tijdens zijn beurt de dobbelstenen en probeert specifieke combinaties te behalen om punten te scoren.

Aantal dobbelstenen: Dobbelsteen 5

Aantal spelers: Dobbelsteen 2Dobbelsteen met oneindig symbool

Spelverloop Yahtzee

Elke speler mag per beurt de dobbelstenen tot drie keer gooien. Bij de eerste en tweede worp kan hij ervoor kiezen om enkele dobbelstenen opzij te leggen en de overige opnieuw te werpen. Na de derde worp, of eerder als de speler dat wenst, moet de behaalde combinatie worden ondergebracht in een van de dertien categorieën op het scoreblok. Na het invullen van een categorie, is de volgende speler aan de beurt.

Elke categorie moet één keer worden ingevuld tijdens het spel, wat betekent dat spelers soms genoodzaakt zijn om nul punten te noteren in een categorie. Nadat alle spelers alle categorieën hebben ingevuld, worden de punten opgeteld. De speler met de hoogste score wint het spel. Er zijn ook varianten waarbij vijf ronden worden gespeeld, en de speler met de hoogste totale score na vijf ronden wordt tot winnaar uitgeroepen. Het spel kan ook solo gespeeld worden, waarbij de speler zijn hoogste scores bijhoudt.

Categoriën

Er zijn twee hoofdsoorten categorieën:

  • Bovenste vakken: Deze bevatten de nummers 1 tot en met 6
  • Onderste vakken: Deze bevatten pokerachtige combinaties

Bovenste vakken

Bij de vakken 1 t/m 6 is de score gelijk aan het aantal keer dat een dobbelsteen het overeenkomende aantal ogen toont, vermenigvuldigd met dat aantal ogen.

Voorbeeld: Dobbelsteen 2Dobbelsteen 5Dobbelsteen 3Dobbelsteen 5Dobbelsteen 5 = 3 × 5 = 15 punten in het vak “vijf”.

Als een speler 63 punten of meer behaalt in de bovenste vakken, bijvoorbeeld door in elk vak ten minste drie keer de juiste dobbelsteen te noteren, krijgt hij 35 bonuspunten.

Onderste vakken

Three of a kind: De score is het totaal van alle ogen, mits er ten minste drie dobbelstenen met hetzelfde aantal ogen zijn.

Voorbeeld: Dobbelsteen 4Dobbelsteen 2Dobbelsteen 4Dobbelsteen 4Dobbelsteen 6 = 20 punten

Four of a kind: De score is het totaal van alle ogen, mits er ten minste vier dobbelstenen met hetzelfde aantal ogen zijn.

Voorbeeld:Dobbelsteen 2Dobbelsteen 1Dobbelsteen 2Dobbelsteen 2Dobbelsteen 2= 17 punten.

Kleine straat: 30 punten voor vier opeenvolgende ogen (de volgorde maakt niet uit).

Voorbeeld:Dobbelsteen 4Dobbelsteen 6Dobbelsteen 2Dobbelsteen 1Dobbelsteen 3= 30 punten.

Grote straat: 40 punten voor vijf opeenvolgende ogen (de volgorde maakt niet uit).

Voorbeeld:Dobbelsteen 2Dobbelsteen 1Dobbelsteen 4Dobbelsteen 5Dobbelsteen 3= 40 punten.

Full House: 25 punten voor drie gelijke en één paar (vijf gelijke telt niet als Full House, tenzij het Yahtzee-vak al is ingevuld).

Voorbeeld:Dobbelsteen 4Dobbelsteen 1Dobbelsteen 4Dobbelsteen 4Dobbelsteen 1= 25 punten.

Kans: De score is het totaal aantal ogen van alle dobbelstenen.

Voorbeeld:Dobbelsteen 2Dobbelsteen 5Dobbelsteen 3Dobbelsteen 1Dobbelsteen 6= 17 punten.

Yahtzee: 50 punten als alle dobbelstenen hetzelfde aantal ogen tonen.

Voorbeeld:Dobbelsteen 5Dobbelsteen 5Dobbelsteen 5Dobbelsteen 5Dobbelsteen 5= 50 punten

Yahtzee-bonus

Een speler kan een Yahtzee-bonus verdienen door meerdere keren vijf gelijke dobbelstenen te gooien in hetzelfde spel. Voorwaarde is dat de eerste Yahtzee met 50 punten is genoteerd en niet met 0. De bonus bedraagt 100 punten voor elke volgende Yahtzee. De combinatie wordt dan ook ingevuld in een andere categorie.

Als het Yahtzee-vakje al is ingevuld (met 0 of 50 punten), kan de combinatie ook gelden voor drie dezelfde, Four of a kind, Kans (totaal van alle dobbelstenen), Full House (25 punten), Kleine straat (30 punten) of Grote straat (40 punten), mits het vakje 1 t/m 6 van het aantal ogen van de Yahtzee al is ingevuld.

Einde van het spel

Als alle spelers hun 13 vakjes hebben ingevuld, worden alle scores en bonuspunten opgeteld. De speler met de meeste punten wint het spel. Je kunt natuurlijk ook afspreken om een wedstrijd van vijf ronden spelen, waarbij de speler met het hoogste puntentotaal na vijf ronden wordt uitgeroepen tot algehele winnaar.

Varianten

Naast de standaardeditie zijn er diverse varianten van Yahtzee beschikbaar. Er zijn versies met meer dobbelstenen en dobbelstenen met een ‘wild’ symbool (dat elk gewenst aantal ogen kan vertegenwoordigen). Ook bestaat er een Texas Hold’em Yahtzee, waarbij spelers een combinatie van vijf dobbelstenen moeten samenstellen uit twee eigen dobbelstenen en vijf gemeenschappelijke dobbelstenen. Het dobbelspel Catan is ook gebaseerd op Yahtzee, waarbij spelers met zes dobbelstenen grondstoffen gooien en daarmee straten, dorpen en steden kunnen bouwen.